تست خازن یخچال، ماشین لباسشویی و کولرگازی
چرا باید خازن را تست کنیم؟
خازن (Capacitor) نقشی مشابه «باتری لحظهای» دارد: هنگام استارت موتور جریان آنی و پرقدرتی را ذخیره و آزاد میکند تا گشتاور اولیه بالا برود. اگر خازن تضعیف شود:
یخچال در راهاندازی کمپرسور تقه میزند، صدای کلیک رله اورلود میآید یا فیوز میپرد.
لباسشویی دیگ را نمیچرخاند، فقط صدای وزوز موتور شنیده میشود.
کولرگازی کمپرسور روشن نمیشود یا پس از چند ثانیه اورلود میکند و یونیت بیرونی داغ میشود.
بنابراین آزمودن سلامت خازن اولین قدم در عیبیابی «استارت نخوردن» این سه دستگاه است و میتواند جلو هزینههای سنگین تعویض موتور یا کمپرسور را بگیرد.
پیش از خواندن ادامه مطلب در نظر داشته باشید همواره میتوانید در صورتی که به خدمات سرویس و تعمیر کولرگازی نیاز دارید با شماره تلفن ۴۴۴۵۴۵۹۸-۰۲۱ تماس بگیرید.
فهرست مطالب
خازن دقیقاً چهکاری انجام میدهد؟
استارت (Start Capacitor)
ظرفیت بالا (µF 50–300)
فقط چند ثانیه در مدار است، بعد با رله خارج میشود.
ران (Run Capacitor)
ظرفیت پایینتر (µF 5–40)
در تمام طول کار موتور برای بهبود ضریب توان در مدار میماند.
دو-کاره (Dual Run)
در کولرهای گازی برای کمپرسور و فن همزمان یک پوسته مشترک دارند؛ سه پلیت یا ترمینال: C، HERM و FAN.
نکته مهم: اگر روی پوسته خازن عبارت ±%5 یا ±%10 دقت درج شده، یعنی ظرفیت واقعی میتواند در همین تلورانس پایین یا بالا نوسان کند؛ کمتر از این محدوده نشانهٔ خراب شدن است.
خازن (Capacitor) نقشی مشابه «باتری لحظهای» دارد: هنگام استارت موتور جریان آنی و پرقدرتی را ذخیره و آزاد میکند تا گشتاور اولیه بالا برود.
علائم خرابی خازن قبل از تست ابزاری
بادکردگی درپوش یا انتهای آلومینیومی
نشتی روغن قهوهای روی برد یا شاسی
بوی سوختگی شیرین و تند
داغی غیرعادی بدنه حتی پس از قطع برق
تقتقکردن مکرر رله استارت (یخچال / کولر)
صدای وزوز ثابت بدون چرخش موتور (لباسشویی)
اگر یکی از موارد بالا را دیدید، ۹۰ درصد اطمینان داشته باشید خازن نیاز به تست یا تعویض دارد.
ایمنی قبل از شروع
دوشاخه را از پریز بکشید و با فازمتر صفر بودن سیمها را کنترل کنید.
دستکش عایق و عینک ایمنی بپوشید.
حتماً ابتدا خازن را دشارژ کنید: یک پیچگوشتی عایقشده را چند ثانیه روی دو ترمینال بگذارید (برای خازن سهپایه ابتدا COM را با HERM و سپس با FAN اتصال کوتاه کنید).
سه روش استاندارد تست خازن
بررسی ظاهری و تکاندادن
پوسته فلزی را از نظر برجستگی، تغییر رنگ و روغن چرب چک کنید.
خازن را نزدیک گوش تکان بدهید؛ صدای خُردشدگی به معنی جدایی صفحات و خرابی است.
اندازهگیری با مولتیمتر دارای حالت ظرفیت (Cap)
سلکتور را روی علامت F یا Cx بگذارید.
پروب قرمز را به پایانه + و سیاه را به – یا COM بزنید.
عدد نمایششده را با ظرفیت اسمی روی بدنه مقایسه کنید.
اگر کمتر از 90 ٪ مقدار حکشده بود = خازن ضعیف است.
اگر دستگاه OL یا 0.00 نشان داد = اتصال باز یا اتصال کوتاه و خازن سوخته است.
تست مقاومتی با اهممتر آنالوگ (روش سنتی)
رِنج را روی × 10 kΩ قرار دهید.
پروبها را وصل کنید و به عقربه نگاه کنید:
حرکت سریع تا انتهای مقیاس و برگشت آرام = خازن سالم.
عدم حرکت یا ماندن روی صفر = اتصال کوتاه.
حرکت لحظهای و برگشت به بینهایت = مدار باز و خازن سوخته.
ترفند: اگر مولتیمتر دیجیتال دارید اما رنج ظرفیت ندارد، میتوانید با همین روش مقاومتی و مقایسهٔ زمان شارژ/دشارژ چند خازن مشابه سالم و مشکوک نتیجه بگیرید.
دستورالعمل کارگاهی برای هر دستگاه
یخچال فریزر
خازن استارت معمولاً 80–120 µF با ولتاژ 250–330 VAC است.
در کنار رله اورلود روی بدنه کمپرسور جا دارد.
تست: پس از دشارژ، اگر زیر 70 µF خوانده شد، تعویض کنید.
نکته طلایی: همواره رله PTC را هم با اهممتر چک کنید؛ سوختن رله میتواند خازن سالم را به اشتباه مقصر جلوه بدهد.
ماشین لباسشویی درب از جلو
خازن ران 8–16 µF داخل محفظه پشت یا کنار لگن نصب است.
ابتدا تسمه و گیربکس را آزاد کنید تا مطمئن شوید گیر مکانیکی نداریم.
اگر ظرفیت زیر 6 µF شد یا بدنه باد کرد، تعویض اجباری است.
ترفند صرفهجویی: میتوانید موقتاً از خازن 10 µF موتور کولر آبی برای تست روشنشدن موتور استفاده کنید؛ ولی برای استفاده دائم حتماً مدل درجشده در پلاک موتور را بگذارید.
کولرگازی اسپلیت
بیشتر مدلها یک خازن دوال ران 35+5 µF (کمپرسور / فن) دارند.
قبل از جداکردن سیمها عکس بگیرید تا پینها جابجا نشود.
اگر ظرفیت یکی از بخشها (HERM یا FAN) 10 درصد افت کرده باشد، کل خازن را عوض کنید؛ تعویض سَری یا موازی فقط در مواقع اضطراری مجاز است.
یادآوری: کاهش گاز مبرد یا گیرپاژ کمپرسور میتواند باعث بادکردن خازن نو هم بشود؛ پس ریشهعلت را پیدا کنید.
انتخاب و تعویض خازن جایگزین
ظرفیت برحسب ميكروفاراد باید مساوی یا حداکثر یک رده بالاتر باشد؛ کمتر هرگز.
ولتاژ کاری بالاتر یا مساوی مقدار قبلی انتخاب شود.
درجه حرارت کاری حداقل 85 °C برای کولر و یخچال ناحیه حارهای توصیه میشود.
مارکهای معتبر (CQC, EPCOS, Ducati, SH, CG) عمر طولانیتری دارند.
خازنهای روغنی متالپلیمر ایمنتر از نوع الکترولیت خشکاند.
پس از تعویض، همه اتصالات فیشی را با انبردست فشار دهید تا لق نباشد؛ شلبودن سراسر جریان راهاندازی را خراب میکند.
چطور عمر خازن را بیشتر کنیم؟
محافظ ولتاژ اتوماتیک 220 V – 16 A برای یخچال و کولر نصب کنید.
کندانسورِ کولر گازی و شبکه پشت یخچال را هر شش ماه گردزدایی کنید.
ماشین لباسشویی را هر بار با حداکثر ظرفیت درجشده پُر نکنید.
اگر دمای محیط بالاست، برای لباسشویی و یخچال تهویه گردش هوا فراهم کنید.
سالی یکبار سرویس دورهای (روغنکاری کمپرسور، کنترل نشتی مبرد یا آب) را به متخصص بسپارید.
پرسشهای متداول
آیا میتوانیم دو خازن کوچک را موازی کنیم تا ظرفیت بالاتر شود؟
بله، ولی فقط برای تست کوتاهمدت. در مدار دائم ممکن است اختلاف ESR باعث داغی ناهمگون و ترکیدگی شود.
اگر مولتیمتر ظرفیتسنج ندارم چه کنم؟
روش عقربهای اهممتر یا مقایسه زمان شارژ دو خازن سالم و مشکوک بهترین جایگزین خانگی است.
پس از تعویض خازن کولر، کمپرسور دوباره اورلود میکند؛ مشکل از کجاست؟
احتمالاً فشار مبرد بالاست یا سیمپیچ کمپرسور نیمسوز شده است. اندازهگیری آمپر و تست مگاهم را در دستور کار قرار دهید.
خازن، هرچند قطعهای کوچک و ارزان است، اما ستون فقرات راهاندازی موتور در یخچال، لباسشویی و کولرگازی به حساب میآید. با شناخت علائم ظاهری خرابی، رعایت ایمنی در تخلیه بار و بهکارگیری سه روش تست (چشمی، مولتیمتر ظرفیتسنج، اهممتر عقربهای) میتوانید ظرف چند دقیقه سالم یا معیوببودن آن را مشخص کنید. انتخاب خازن جایگزین باید دقیقاً بر پایه ظرفیت و ولتاژ استاندارد باشد تا از سوختن کمپرسور یا موتور جلوگیری گردد.
دریافت خدمات سرویس و تعمیر – ایران صنعت تاسیسات
اگر در هر مرحله از تست یا تعویض، ابزار کافی در اختیار ندارید یا با نتایج اندازهگیری مطمئن نیستید، ایران صنعت تأسیسات در کنار شماست. کارشناسان ما با تجهیزات کالیبره، خازن اوریجینال و ضمانت کتبی، عیبیابی و تعمیر یخچال، کولرگازی و لباسشویی شما را در محل انجام میدهند—سریع، منصفانه و دقیق. برای مشاوره رایگان یا درخواست خدمات، کافیست همین حالا تماس بگیرید.
در صورت نیاز به سرویس، تعمیرات یا مشاوره فنی با ما تماس بگیرید: ۴۴۴۵۴۵۹۸-۰۲۱
چه امتیازی به اطلاعات این صفحه میدهید؟
میانگین امتیازات 4.6 / 5. تعداد ثبت شده: 22
تا به حال امتیازی ثبت نشده است! اولین نفر شما باشید.
از این که این مطلب مورد پسند شما نبود عذر خواهی میکنیم.
در بهبود کیفیت خدمات همراه ما باشید
چطور میتوانیم این مطلب را بهتر کنیم؟
Related Posts
کولرگازی با چی کار میکنه؟ آشنایی با نحوه عملکرد و اجزای اصلی
4.5 (16) کولرگازی با چی کار میکنه؟ آشنایی با نحوه عملکرد و اجزای اصلی وقتی…
علائم سوختن کمپرسور کولرگازی: بررسی دلایل و راهکارها
4.1 (15) علائم سوختن کمپرسور کولرگازی: بررسی دلایل و راهکارها کمپرسور را میتوان قلب سیستم…
چرا بدنه کمپرسور برق دارد؟ بررسی دلایل و راهکارها
4.4 (15) چرا بدنه کمپرسور برق دارد؟ بررسی دلایل و راهکارها بسیاری از کاربران کولرگازی…
علت یخ زدن لولههای کولرگازی: بررسی دلایل و راهکارها
4.4 (12) علت یخ زدن لولههای کولرگازی: بررسی دلایل و راهکارها یکی از مشکلات متداول…