۱۰ نکتهٔ طلایی برای افزایش عمر کولرگازی

۱. سرویس سالیانه را پشت گوش نیندازید

زمان‌بندی صحیح: بهترین زمان سرویس، قبل از شروع فصل گرما است؛ یعنی اواخر اسفند تا اواسط اردیبهشت.

چه مواردی در سرویس چک می‌شود؟ شست‌وشوی کامل اواپراتور و کندانسور، شارژ یا وکیوم گاز مبرد، تست آمپر کمپرسور، بازدید فین‌ها و سفت‌ کردن ترمینال‌های برقی.

سود نهایی: جریان هوا بهبود می‌یابد، فشار روی کمپرسور کم می‌شود و راندمان انرژی بالا می‌رود. تحقیقی که انجمن مهندسان تهویهٔ آمریکا (ASHRAE) منتشر کرده نشان می‌دهد یک سرویس استاندارد می‌تواند تا ۱۵٪ از مصرف برق کولرگازی بکاهد و عمر کمپرسور را حدود ۲۰٪ افزایش دهد.

۲. فیلترها را ماهانه تمیز یا تعویض کنید

گردوغبار دشمن شمارهٔ یک مبدل حرارتی است. زمانی‌ که فیلترها مسدود شوند، فن داخلی برای مکش هوا تحت‌فشار قرار می‌گیرد و کمپرسور مجبور می‌شود طولانی‌تر کار کند.

روش تمیزکاری: فیلترهای اسفنجی یا نمدی را زیر شیر آب ولرم (نه داغ) بگیرید، بعد روی یک پارچهٔ تمیز بگذارید تا کاملاً خشک شوند.

چه زمانی باید تعویض کرد؟ اگر با وجود شست‌وشو، رنگ فیلتر به‌وضوح خاکستری یا قهوه‌ای مانده و بافتش سفت شده، وقت تعویض است.

بازهٔ پیشنهادی: هر ماه در تابستان، و یک‌بار در شروع زمستان که معمولاً کولر روی حالت گرمایش کار می‌کند.

۳. از محافظ ولتاژ مخصوص تهویه مطبوع استفاده کنید

نوسان ولتاژ، قاتل پنهان برد الکترونیکی و خازن استارت است. یک محافظ ۲۰ تا ۳۰ آمپری استاندارد، هنگام افت یا جهش ناگهانی برق، توان ورودی را قطع می‌کند و پس از تثبیت، دوباره مدار را وصل می‌کند. قیمتش شاید ناچیز به‌نظر برسد، اما اصلاً قابل مقایسه با هزینهٔ تعویض برد یا کمپرسور نیست.

۴. واحد بیرونی را در سایه و جریان آزاد هوا نصب کنید

اهمیت سایه: هرچه دمای محیط کندانسور پایین‌تر باشد، گاز مبرد در فشار پایین‌تری مایع می‌شود و استهلاک کمپرسور کاهش می‌یابد.

رعایت فاصله‌ها: حداقل ۳۰ سانتی‌متر از پشت، ۲۰ سانتی‌متر از چپ و راست و یک متر از روبه‌رو فضای باز نیاز است. قرار دادن یونیت بیرونی در تراس شلوغ یا چسبیده به دیوار، تبادل حرارتی را مختل می‌کند.

تمیزکاری فین‌ها: هر سه ماه یک‌بار با برس نرم یا دمندهٔ هوا (بلوور) پره‌های آلومینیومی بیرونی را غبارروبی کنید.

۵. لولهٔ درین (تخلیهٔ آب) را همواره باز نگه دارید

انسداد درین باعث پس‌زنی آب تقطیرشده به داخل سینی زیر اواپراتور می‌شود؛ در نتیجه، رطوبت اضافی روی فین‌ها یخ می‌زند، تبادل گرما مختل می‌شود و کمپرسور اضافه‌کار می‌کند. ماهی یک‌ بار شلنگ تخلیه را از محل اتصال جدا کنید و با سرنگ بزرگ یا تلمبهٔ دستی، آب گرمِ کمی مایل به صابون را از آن عبور دهید.

۶. به سیگنال‌های غیرعادی گوش کنید

صدای تق‌تق مداوم، جیغ یاتاقان یا لرزش بیش‌ازحد پنل داخلی معمولاً اولین هشدارها هستند. هرقدر سریع‌تر منبع صدا را بیابید (شل‌بودن پایهٔ کمپرسور، شکستگی فن بلوور، خرابی بلبرینگ موتور فن) همان‌قدر شانس نجات کمپرسور بالا می‌رود.

۷. بار حرارتی محیط را کاهش دهید

هر وسیلهٔ گرمازا (لامپ هالوژن، اجاق‌گاز، کیس کامپیوتر) باری اضافه بر دوش کولر است. استفاده از پردهٔ ضخیم در ساعات آفتابی، خاموش‌کردن لوازم برقی غیرضروری و بهبود عایق پنجره‌ها حداقل ۱۰٪ از دمای ورودی را می‌کاهد؛ یعنی سیکل تبرید چرخه‌های کمتری می‌زند و عمر قطعات طولانی‌تر می‌شود.

۸. دمای ترموستات را روی بازهٔ منطقی تنظیم کنید

تنظیم دما روی ۱۸ درجه در تابستان یا ۳۰ درجه در زمستان، فشار سرسام‌آوری به کولر وارد می‌کند. بازهٔ آسایش انسان طبق استاندارد ISO 7730، در فضای مسکونی بین ۲۴–۲۶ درجهٔ سانتی‌گراد در حالت خنک‌کاری و ۲۰–۲۲ درجه در گرمایش است. هر درجه پایین‌تر در تابستان، حدود ۶٪ مصرف انرژی بیشتر و سیکل‌های فشرده‌سازی طولانی‌تر خواهد بود.

۹. فواصل بین دفعات خاموش و روشن‌کردن را رعایت کنید

روشن و خاموش‌کردن پیاپی (cycling) دشمن خازن و کمپرسور است. پس از خاموش‌کردن دستگاه، دست‌کم سه دقیقه صبر کنید تا فشار دو سر کمپرسور متعادل شود. این کار از قفل‌شدن روتور و سوختن سیم‌پیچ جلوگیری می‌کند.

۱۰. فقط از تکنسین مجاز برای شارژ گاز مبرد استفاده کنید

چرا اهمیت دارد؟

اضافه شارژ، فشار کندانسور را بالا می‌برد و به کمپرسور شوک حرارتی می‌دهد.

کمبود شارژ، منجر به برگشت مایع به سیلندر و در نهایت شکستن سوپاپ‌ها می‌شود.

نشانه‌های نیاز به شارژ دقیق: یخ‌زدگی لولهٔ مویی، پایین‌بودن فشار ساکشن یا اختلاف دمای کم بین هوای ورودی و خروجی (کمتر از ۸ درجه). تکنسین باید با منیفولد گیج و بر اساس فشار کاری T1 یا T3 شارژ کند؛ نه «چشم‌بسته» و بر حسب وزن ثابت.