
علت داغ شدن کمپرسور کولرگازی: دلایل فنی و راههای پیشگیری
در سیستمهای تهویه مطبوع، کمپرسور قلب تپندهٔ کولرگازی است؛ قطعهای که گاز مبرد را فشرده و در چرخهٔ تبرید به حرکت درمیآورد. دمای مناسب کمپرسور برای عملکرد بهینه در حدود معقولی است، اما در برخی شرایط ممکن است این قطعه بیش از حد داغ شود. داغ شدن کمپرسور کولرگازی یکی از مشکلات جدی است که در صورت بیتوجهی، میتواند منجر به خرابی زودهنگام و هزینههای بالای تعمیرات شود. از سوی دیگر، عمل خنککنندگی دستگاه نیز مختل شده و کاربر با سرمایش نامطلوب، افزایش مصرف برق و حتی خاموشی ناگهانی کولرگازی روبهرو خواهد شد.
در این نوشته، تلاش میکنیم تا دلایل داغ شدن کمپرسور کولرگازی را با جزئیات فنی و عملی مورد بررسی قرار دهیم. از عدم تهویه مناسب یونیت خارجی و کمبود مبرد گرفته تا خرابی فن کندانسور و نصب اشتباه دستگاه، تمامی عواملی که باعث ایجاد حرارت بیش از حد در کمپرسور میشوند، تشریح خواهد شد. همچنین نکاتی در خصوص نحوه شناسایی نشانههای اولیه گرمای بیش از حد و راهکارهایی برای پیشگیری از آن ارائه خواهیم داد.
فهرست مطالب
نقش کمپرسور در کولرگازی
چرخهٔ تبرید و جایگاه کمپرسور
کولرگازی بر اساس چرخهٔ تبرید تراکمی عمل میکند؛ گاز مبرد در اواپراتور حرارت محیط را جذب کرده و تبخیر میشود. سپس کمپرسور این بخار را با فشار بالا متراکم میکند تا دمای گاز نیز بالا برود. در مرحله بعد، گاز داغ در کندانسور با هوای بیرونی تبادل حرارتی کرده و خنک شده، به حالت مایع درمیآید. در نهایت، از طریق شیر انبساط یا لوله مویین، فشار و دمای مبرد کاهش یافته و به اواپراتور بازمیگردد تا سیکل خنکسازی تکرار شود.
کمپرسور، مؤلفهای کلیدی است؛ هرگونه اختلال در عملکرد آن باعث میشود چرخه بهدرستی کار نکند و خنککنندگی مختل شود. وقتی میگوییم کمپرسور داغ کرده، یعنی حرارت داخل آن و بدنهاش بالاتر از حد مجاز رفته و باید عللش شناسایی و رفع شود.
محدوده دمای ایمن کمپرسور
کمپرسورها به منظور پایداری در عملکرد و جلوگیری از خرابی، در دمای مشخصی کار میکنند. مثلاً کمپرسورهای روتاری یا اسکرال اغلب نباید حرارتشان فراتر از ۱۰۰ الی ۱۳۰ درجه سانتیگراد برود (بسته به مدل و طراحی). اگر این حرارت بیش از حد باشد، روغن کمپرسور تجزیه میشود، عایق سیمپیچ نیمسوز میگردد و دستگاه ممکن است دچار قفل مکانیکی یا Overloa حرارتی شود.

داغ شدن کمپرسور کولرگازی یکی از مشکلات جدی است که در صورت بیتوجهی، میتواند منجر به خرابی زودهنگام و هزینههای بالای تعمیرات شود.

دلایل عمده داغ شدن کمپرسور کولرگازی
در ادامه فهرستی از عللی که میتواند موجب دمای زیاد کمپرسور شود آورده شده است:
تهویه نامناسب یونیت خارجی
کندانسور در یونیت خارجی با عبور جریان هوا، گرمای مبرد را دفع میکند. اگر هوا به اندازه کافی گردش نداشته باشد یا محیط بیرون بسیار گرم و بسته باشد، حرارت داخل کندانسور بالا میرود و کمپرسور نیز به اجبار داغ میشود:
قرارگیری یونیت خارجی در فضای بسته: نصب در بالکنهای کوچک، زیر سقفهای بسته، تردد ضعیف جریان هوا.
وجود موانع اطراف کندانسور: اشیاء، دیوارهای نزدیک یا پوششهایی که راه تهویه را سد میکنند.
کثیف شدن فینهای کندانسور: گردوغبار یا چربیها باعث کاهش راندمان انتقال حرارت میشوند.
کمبود یا افزایش بیش از حد مبرد
اگر شارژ گاز کولرگازی اندک باشد یا گاز کمتر از مقدار موردنیاز باشد:
کمبود مبرد: فشار کاهش یافته، کمپرسور با تلاش بیشتری کار میکند تا بخار را متراکم کند. در نتیجه حرارت داخلی آن بالا میرود.
افزایش گاز (Overcharge): فشار خط دهش بالا میرود، کمپرسور مجبور به تحمل فشار اضافی شده و داغ میشود.
خرابی یا ضعف در فن کندانسور
فن کندانسور، جریان هوای بیرونی را به سرعت بر روی کویل کندانسور عبور میدهد تا حرارت مبرد دفع شود. در صورت:
سوختن موتور فن یا نیمسوز شدن آن،
شکستگی یا عدم بالانس پروانه،
گرفتگی فیلتر هوای یونیت خارجی،
جریان هوا کاهش مییابد و کندانسور دمای بالاتری تجربه میکند که در نهایت کمپرسور دچار گرمای بیشازحد میگردد.
انسداد مسیر تبرید یا فیلترها
لوله مسی یا فیلترهای در مسیر مبرد ممکن است با رسوب یا آلودگی مسدود شود. این انسداد باعث تغییر الگوی فشار در سیکل تبرید و بار اضافی بر کمپرسور میگردد. علائم: صدای غیرعادی کمپرسور، کاهش خنککنندگی، یخزدگی بخشی از لوله یا اواپراتور.
کارکرد طولانی و بدون وقفه
در مناطقی با دمای بیرونی بسیار بالا یا در محیطهای بزرگ که کولرگازی کوچک و ناتوان انتخاب شده باشد، ممکن است کولر یکسره کار کند تا به دمای تنظیمی برسد. کمپرسور بدون خاموشی در دور بالا کار میکند و حرارت داخل بدنه افزایش مییابد. سیستم Overload حرارتی ممکن است عمل کند و دستگاه را موقتاً خاموش نماید.
مشکلات الکتریکی
نوسان ولتاژ برق، ضعف در کابلکشی، یا استفاده از محافظ نامرغوب میتواند جریان کشی کمپرسور را زیاد کرده و موجب داغی موتور شود. علاوه بر این، اگر خازن راهانداز (در مدلهای کمپرسور تک فاز) یا قطعات برد اینورتر دچار خرابی باشد، کمپرسور در شرایط نامطلوب جریان بالا کار کرده، دما را بالا میبرد.
تنظیمات نادرست ترموستات یا ظرفیت اشتباه دستگاه
ظرفیت کم کولرگازی: اگر BTU/h دستگاه کمتر از نیاز فضا باشد، کمپرسور تحت بار زیاد مجبور است مداوم در حداکثر توان کار کند.
تنظیم دمای خیلی پایین: مثلاً ۱۶ درجه در روزهای بسیار گرم. کمپرسور به صورت مداوم کار میکند و فرصت خاموشی پیدا نمیکند.
نشانههای داغ شدن کمپرسور
کاهش راندمان خنککنندگی: با وجود کارکرد مداوم، اتاق به دمای دلخواه نمیرسد.
خاموش شدن ناگهانی کولر: اورلود حرارتی کمپرسور فعال میشود و دستگاه مدتی کار نمیکند تا خنک شود.
افزایش صدای کمپرسور: کمپرسور تحت فشار بیشتر، صداهای غیرعادی یا کوبش تولید میکند.
گرمای محسوس در اطراف کندانسور: لمس بدنه یونیت خارجی بسیار داغ است یا بوی داغشدگی حس میشود.
افزایش جریان مصرفی: اگر تجهیزات اندازهگیری جریان داشته باشید، جریان بالاتر از معمول ثبت میشود.

عواقب بیتوجهی به داغ شدن کمپرسور
سایش شدید قطعات داخلی: روغن کمپرسور در دمای بالا خاصیت خود را از دست میدهد، بلبرینگ و روتور سریعتر فرسوده میشوند.
نیمسوز شدن سیمپیچ موتور: عایق سیمها تحمل حرارت بالا را ندارد و ممکن است منجر به اتصال کوتاه شود.
کاهش شدید عمر دستگاه: کمپرسور قلب کولرگازی است و خرابی آن موجب صرف هزینه زیاد یا تعویض کل یونیت خارجی میشود.
افت توان سرمایشی: در دمای بالا، تراکم گاز بهصورت مؤثری انجام نمیشود و محیط بهدرستی خنک نمیشود.
افزایش مصرف برق: تلاش مداوم کمپرسور، قبض برق را بهشدت بالا میبرد.
راهکارهای جلوگیری و حل مشکل داغ شدن کمپرسور
نصب یونیت خارجی در فضای باز و مناسب: جریان هوا را آزاد بگذارید، سایبان سادهای نصب کنید تا آفتاب مستقیم به کندانسور نتابد.
شستوشوی دورهای فینهای کندانسور: گردوغبار روی فینها را با آب پرفشار متوسط پاک کنید؛ هر ۳ تا ۶ ماه بسته به آلودگی هوا.
کنترل فشار مبرد: اگر خنککنندگی ضعیف شده یا لولههای خروجی کمپرسور به شدت گرم است، احتمال کمبود گاز وجود دارد. نشتی را تعمیر و گاز را طبق وزن استاندارد شارژ کنید.
بررسی فن کندانسور: اطمینان از چرخش صحیح، عدم شکستگی یا بالانس بودن پرههای فن. گریسکاری بلبرینگ یا تعویض موتور فن در صورت نیاز.
محافظ برق: جهت جلوگیری از نوسانات ولتاژ که باعث بالا رفتن جریان و دمای کمپرسور میشود.
انتخاب ظرفیت مناسب: اگر فضای بزرگ دارید، کولر کمتوان انتخاب نکنید.
نصب لولههای استاندارد: خمهای نامناسب یا انسداد جزئی در لوله مسی میتواند فشار روی کمپرسور را بالا ببرد.
تنظیم دمای معقول: دمای ۲۲ تا ۲۶ درجه معمولاً برای اکثر منازل کافی است؛ تنظیم ترموستات روی ۱۶ یا ۱۸ درجه با وجود هوای بیرون بسیار گرم، کمپرسور را یکسره فعال نگه میدارد.
سرویس فصلی هر شش ماه تا یکسال:
•شستوشوی کندانسور یونیت بیرونی
•تمیزکردن فیلتر یونیت داخلی
•بررسی فشار گاز مبرد
•روغنکاری بلبرینگهای موتورفن
•اطمینان از عدم زنگزدگی پایههای یونیت خارجی و نصب تراز
نحوه تشخیص دقیق با ابزارهای حرفهای
اگر بخواهید علت دقیق دمای بالای کمپرسور را بیابید، از ابزارهای زیر کمک میگیرید:
گیج منیفولد: بررسی فشارهای خط مکش (Low Pressure) و خط رانش (High Pressure). کمبود گاز یا اضافیبودن گاز مشخص میشود.
دماسنج مادون قرمز: سنجش دمای بدنه کمپرسور و کندانسور؛ اگر بالاتر از حد مجاز باشد، هشداردهنده است.
کلمپمتر (Clamp Meter): اندازهگیری جریان کمپرسور برای کشف جریان بالاتر از حد نامی.
تستر نشتی مبرد: اگر گاز مبرد کاهش یافته باشد، نشتییابی الزامی است.
بررسی سایر مشکلات مرتبط
ظرفیت نامتناسب دستگاه
اگر کولرگازی با توان ۱۸۰۰۰ BTU/h را در یک سالن ۸۰ متری استفاده کنید، دستگاه ناچار است بدون قطعشدن کار کند؛ نتیجه خنکنشدن مطلوب و داغ شدن کمپرسور. استفاده از کولرگازی با ظرفیت بالاتر (مثلاً ۳۰۰۰۰ یا ۳۶۰۰۰) منطقیتر است.
ارتفاع نصب یونیت خارجی
در برخی نصبها، یونیت خارجی بسیار بالاتر یا پایینتر از یونیت داخلی قرار میگیرد. اگر اختلاف ارتفاع زیاد باشد (فراتر از حدود ۱۰ متر)، فشار کاری کمپرسور بالا میرود و امکان داغ شدن بیشتر میشود. انتخاب مسیر لوله کوتاهتر یا اضافه کردن سیستم Oil Return میتواند مفید باشد.
شیر چهارطرفه در حالت گرمایش
در کولرهای دوحالته، هنگام کار در حالت گرمایش (Heat Pump)، کندانسور و اواپراتور جابهجا میشوند. اگر شیر چهارطرفه دچار انسداد جزئی یا خرابی سولنوئید باشد، فشار به کمپرسور وارد میشود و حرارت آن بالا میرود. عیبیابی دقیق با بررسی آمپر کمپرسور و دمای خطوط مبرد انجام میشود.
رفع داغی کمپرسور
خاموش کردن دستگاه: اگر متوجه افزایش شدید دما، صدای غیرعادی یا خاموش شدن ناگهانی شدید، ابتدا کولر را از برق خارج کنید.
بررسی دمای کمپرسور: با دماسنج، بدنه کمپرسور را اندازه بگیرید. اگر بالای ۱۲۰-۱۳۰ درجه باشد، خطرناک است.
تهویه محیط یونیت خارجی: مانع اطراف کندانسور را بردارید، گردوغبار را با آب بشویید، سایهبان ایجاد کنید.
فن کندانسور را چک کنید: با دست چرخش پره را بسنجید، اگر لق یا شکسته باشد، تعویض کنید. موتورفن نیمسوز هم باید عوض شود.
کنترل فشار مبرد: گیج منیفولد را نصب و فشار خط ساکشن و رانش را بخوانید؛ در صورت کمبود یا زیاد بودن گاز، شارژ تنظیم شود.
بررسی کابلهای برق: سفت بودن اتصالات ترمینال، عدم وجود ذوبشدگی یا سوختگی در کلید و فیوز.
توجه به ساعات استفاده: در اوج گرما (مثلاً بین ظهر تا عصر)، از قرار دادن دمای خیلی پایین (۱۸ یا ۱۶) خودداری کنید؛ بگذارید کمپرسور فرصتی برای خاموشی بیابد.

دریافت خدمات تعمیر داغ شدن کمپرسور کولرگازی – ایران صنعت تاسیسات
در صورت بروز مشکل داغ شدن کمپرسور یا هرگونه اختلال دیگر در کولرگازی، انتخاب یک مرکز تخصصی و مجرب میتواند از بروز آسیبهای بیشتر و هزینههای اضافی جلوگیری کند. ایران صنعت تأسیسات با چندین سال سابقه در حوزهی نصب، سرویس و تعمیر کولرگازی، آماده ارائهی خدمات زیر است:
•عیبیابی تخصصی و تشخیص سریع منشأ داغ شدن کمپرسور
•بازبینی و رفع نشتی مبرد، تمیزکردن کندانسور، تعویض فن یا قطعات الکترونیکی
•ارائه خدمات نصب استاندارد با رعایت اصول تهویه و انتخاب سایز لوله مناسب
•یکسال ضمانت کتبی تعمیرات: آسودگی خاطر از بابت کیفیت خدمات
با سپردن امور نصب و نگهداری کولرگازی خود به ایران صنعت تأسیسات، ضمن کاهش احتمال داغ شدن کمپرسور و سایر خرابیها، از کیفیت خنککنندگی بهتر و طول عمر بالاتر دستگاه بهرهمند شوید.
در صورت نیاز به سرویس، تعمیرات یا مشاوره فنی با ما تماس بگیرید: ۴۴۴۵۴۵۹۸-۰۲۱
چه امتیازی به اطلاعات این صفحه میدهید؟
میانگین امتیازات 4.6 / 5. تعداد ثبت شده: 5
تا به حال امتیازی ثبت نشده است! اولین نفر شما باشید.
از این که این مطلب مورد پسند شما نبود عذر خواهی میکنیم.
در بهبود کیفیت خدمات همراه ما باشید
چطور میتوانیم این مطلب را بهتر کنیم؟
Related Posts
کولرگازی با چی کار میکنه؟ آشنایی با نحوه عملکرد و اجزای اصلی
4.5 (16) کولرگازی با چی کار میکنه؟ آشنایی با نحوه عملکرد و اجزای اصلی وقتی…
علائم سوختن کمپرسور کولرگازی: بررسی دلایل و راهکارها
4.1 (15) علائم سوختن کمپرسور کولرگازی: بررسی دلایل و راهکارها کمپرسور را میتوان قلب سیستم…
چرا بدنه کمپرسور برق دارد؟ بررسی دلایل و راهکارها
4.4 (15) چرا بدنه کمپرسور برق دارد؟ بررسی دلایل و راهکارها بسیاری از کاربران کولرگازی…
علت یخ زدن لولههای کولرگازی: بررسی دلایل و راهکارها
4.4 (12) علت یخ زدن لولههای کولرگازی: بررسی دلایل و راهکارها یکی از مشکلات متداول…